سیاست های مالی ازدیدگاه قرآن

نویسنده با تأکید بر این که آن چه دولت ها در قالب سیاست مالی به عنوان اهداف اقتصادی-اجتماعی اجرا می کنند،در قرآن به شکل بسیاردقیق و انسانی تر آمده است،بحث خود را آغاز نموده است. 

وی با مروری به اهداف سیاست های مالی چون تخصیص منابع، توزیع مجدد در آمد، تثبیت اقتصادی و تأمین بودجه دولت به اهداف قرآنی می پردازد که از آن جمله اند: آزادی انسان ها، توزیع مجدد در آمد، سرمایه گذاری زیربنایی و تأمین بودجه با اتکا بر اصل بنیادین عدالت. 

شکی نیست که تحقق اهداف نیاز به ابزارهایی برای وصول به آنها دارد و این امر از نظر قرآن نیز دور نمانده است، چنان که نویسنده اظهار می دارداین ها عبارتند از:مالیات ثابت و متغیر، سیاست درآمدی مبتنی بر سطح اسراف و تبذیر و هزینه های دولت از طریق ایجاد تعادل و توازن در سطح عمومی جامعه.

ابزارهای سیاست مالی از دیدگاه قرآن   

از دیدگاه اسلام، سه ابزار برای اعمال برنامه های دولت و هدایت فعالیت های اقتصادی در مسیر مطلوب و تأمین اهداف اقتصادی وجود دارد:

 مالیات ها :

اگر نرخ مالیات های اسلامی را ثابت در نظر بگیریم (هرچند شواهد تاریخی به انعطاف پذیری آن گواهی می دهد، نحوه یهزینه کردن آن تأثیرانبساطی و انقباضی بر اقتصاد می گذارد. همچنین است سازوکار خودکاری که مالیات به نرخ ثابت به همراه دارد.

آرامش و استقلال سیاسی از نتایج اقتصاد مقاومتی

ارتباط و تعامل سیاست و اقتصاد انکارناپذیر است. به ویژه سیاست همیشه بر اقتصاد اثر تعیین کننده دارد و البته از آن به شدت اثرپذیر است. 

مبارزه‌های انبیا با فقر و محرومیت از یک سو و با تکاثر، افزون‌طلبی و سرمایه‌داری خون‌آشام از سوی دیگر، در کنار مبارزه با طاغوت‌ها و سلطه‌های نامشروع، حماسه‌های سیاسی و اقتصادی فراوانی را در تاریخ مبارزات انبیا به یادگار گذاشته است.

همیشه در کنار رویارویی با فرعون‌ها و نمرودها مقابله با قارون‌ها نیز وجود داشته است.

استقلال سیاسی بدون استقلال اقتصادی امکان‌پذیر نخواهد بود.

جامعه برای ادامه مسیر پیشرفت خود، نیازمند آرامش سیاسی است.

پرهیز از ایجاد هیجانات کاذب، یکی از راه‌های رسیدن به آرامش سیاسی در کشور است. 

حفظ آرامش جامعه، نیازمند عمل صددرصدی مسئولان به اجرای قوانین است.

آسایش و آرامش مردم در گرو هم‌دلی همه نیروهای معتقد به نظام است.

وظیفه همه جریانات سیاسی معتقد به نظام در کشور، این است که باید به دور از تنگ‌نظری‌ها وارد صحنه مدیریتی کشور شوند؛ زیرا با هم‌دلی همه نیروهای معتقد به نظام و ولایت می‌توان آسایش و آرامش را برای مردم به ارمغان آورد.

اندیشه های اقتصادی امام رضا (ع)

سخنان اهل بیت (ع) در بردارنده خیر دنیا و آخرت است آن بزرگواران با رهنمودهای گران بهایشان، هم شیوه های خوشبختی در دنیا را فرا راه پیروانشان قرار داده اند و هم شیوه های خوشبختی در آخرت را. آموزه های به جا مانده از هشتمین امام ما نیز، هم در بردارنده رهنمودهای سامان بخشی به دنیای انسان هاست و هم به خوشبختی آخرت توجه دارد. بر این اساس و به منظور آبادانی دنیای آدمیان، به اندیشه های اقتصادی امام رضا(ع) اشاره می شود. بررسی اندیشه های اقتصادی امام هشتم(ع)، آنگاه اهمیت بیشتری می یابد که بدانیم، یکی ازاهداف مقام معظم رهبری در نام گذاری سال 1389 به سال «همت مضاعف و کار مضاعف»، شکوفایی اقتصادی ایران است. در این نوشتار به برخی ازاین اندیشه های ناب اشاره می کنیم.هیچ یک از اهل بیت(ع) پیروانشان را به فقر و تهی دستی فرا نخواندند؛ چرا که فقر، به طور طبیعی می تواند سرچشمه بسیاری از غصه ها، لغزش ها و تبه کاری ها باشد. «بررسی مشکلات اجتماعی و سبب جویی نابسامانی ها روشن می سازد که فقر اساس بسیاری از مشکلات اجتماعی و نابسامانی های زندگی فردی خانوادگی و اجتماعی است. تردید نیست که انسان دراین زندگی، درکالبدی جای دارد از مواد طبیعی تشکیل یافته است و با اشیایی سر و کار دارد و در فضایی زندگی می کند به وسایل و کالاهای مادی نیازمند است. غذا، لباس، مسکن، نظافت و بهداشت، همه در طبیعت این زندگی و لازم تداوم حیات انسانی است و نبود یا کمبود هر یک از این امور، ناتوانی، بیماری و فرسایش و پیری زودرس را در پی خواهد داشت»درهرجامعه ای، برخی آدمیان از بدی حادثه تهی دست شدند و در تنگنای مالی قرار گرفتند. این وظیفه توانمندان و ثروتمندان است که گره از کار فروبسته آنان بگشایند و به آنها توان اقتصادی ببخشند، تا خیالی آسوده، به زندگی خویش ادامه دهند. امام رضا(ع) یکی از فلسفه های تشریع «زکات» را استفاده آن در همین موارد می داند و در مقام تبیین حکمت وجوب زکات می فرماید: «خداوند مردمان تندرست را مکلف کرده است تا به کار مردم زمین گیر و گرفتار رسیدگی کنند. [همچنین،] پرداخت زکات موجب برکت مال و سبب رأفت و مهربانی به ناتوانان و توجه به مسکینان و انگیزش مردمان به مساوات و تقویت فقرا و یاری رساندن به آنها در انجام دادن تکالیف دینی است»